Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Lathyrus setifolius & Prunus brigantina

fotò
fotò
Jaisso(-di-fueio-primo)

Lathyrus setifolius

Fabaceae Leguminosae

Nom en français : Gesse à feuilles fines.

Descripcioun :
La jaisso-di-fueio primo es uno planto de l'an longo e primo. Li flour, roujo e pas trop grando ( = 1 cm) soun pourtado pèr un long pecou. Si fueio soun longo e primo peréu (10 cm x 2 mm). Se destrìo ansin de la garouto e de la jaisso-di-grano-redouno qu'an de fueio mai larjo. Si dòusso soun plato, larjo e courto (3 x 1 cm).

Usanço :
Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.

Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae

Ordre : Fabales

Coulour de la flour : Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Tepiero seco - Roucaio - Colo
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Lathyrus setifolius L., 1753

fotò
fotò
Afatoulié

Prunus brigantina

Rosaceae

Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.

Nom en français : Prunier de Briançon.

Descripcioun :
L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.

Usanço :
Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).

Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Sebisso - Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
RR
C
CC

Lathyrus setifolius & Prunus brigantina

CC
R
CC
CC
C
CC
C
R

Coumpara Jaisso(-di-fueio-primo) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Afatoulié emé uno autro planto

fotò